Waterstof detectie

Waterstof is het lichtste element wat we kennen en in de verbinding H2 vormt het di-waterstof ook wel bekend als knalgas of waterstofgas. Bij een normale temperatuur en druk is het een kleurloos, reukloos, smaakloos en zeer brandbaar gas. 

Toepassingen

Waterstof kent vele toepassingen. Voor de industrie wordt veel Waterstof gebruikt voor het maken van Ammoniak (Haber-Boschproces), het harden van oliën en vetten en de productie van methanol. Andere toepassingsgebieden zijn:

• Cryogeen onderzoek
• Productie van zoutzuur
• Hydrokraken
• Hydro-ontzwaveling
• Lassen
• Hydroalkylatie
• Raketbrandstof
• Reductie van metaalertsen
• Koelen van generatoren
• Brandstof voor motoren

Gevaren

Waterstof is niet giftig, maar kan in hoger concentraties wel zorgen voor hoofdpijn, duizeligheid en concentratieproblemen. Veruit het grootste risico is echter explosiegevaar en zolang er een mogelijkheid is voor waterstof om waterstofgas te vormen dient hier op gemeten te worden. 

Een wellicht wat onbekend toepassingsgebied geven we hier wat extra aandacht, aangezien hier gemiddeld vier ernstige gevallen met doden of gewonden per jaar van voorkomen. Er bestaat namelijk een risico van het ontstaan van waterstofgas bij het opladen van accu’s van bijvoorbeeld auto’s of heftrucks, met name wanneer de accu te ver opgeladen wordt. Dit risico is nog groter als de accu buiten werktijd wordt opgeladen omdat er dan niemand is om tijdig in te grijpen. Omdat er bij sommige accu’s gebruikt gemaakt wordt van zwavelverbindingen kan er soms ook H2S (zwavelwaterstof) ontstaan. H2S geeft een zeer onaangename geur (rotte eieren). 

Als u accu’s veilig wilt kunnen opladen dient er voldoende ventilatie aanwezig te zijn in de ruimte en het liefst een ruimte zijn waar geen vonkvorming kan optreden. Andere risico beperkende factoren zijn:

• Laden in lege ruimte: dit voorkomt dat er risico verhogende materialen aanwezig kunnen zijn
• Bescherming: een beugel of stootband voorkomt dat de accu beschadigd wordt.
• Uitschakelen bij aan- en loskoppelen: dit voorkomt vonkvorming
• Brandblusser: plaats een brandblusser in de buurt van de acculader.
• Keuren: laat elektrische voertuigen en accu’s periodiek keuren.
  (Bijvoorbeeld door brancheverenigingen als BMWT of VeBIT.)
• Oplaadkabels ophangen
• Regelmatige controle kabels

Soms wordt ook een rookmelder aanbevolen. Hoewel dit verstandig is, is het nog veel beter om gasdetectie te plaatsen. Een gasdetector waarschuwt al voordat zich er een incident heeft voorgedaan (preventief) in plaats van achteraf met een rookmelder (repressief). Daarnaast verplichten veel verzekeringen het gebruik van gasdetectie. Vergeet niet dat uw brandschade claim kan worden verworpen als blijkt dat de brandschade is veroorzaakt voor een lekkende accu terwijl er geen gasdetectie aanwezig was.

Meer informatie over het veilig gebruik van accu’s is te vinden in de arbocatalogus en in “NPR 3299 Veilig werken bij het laden van tractiebatterijen”

Meten van waterstof

Meestal wordt er op drie manieren waterstof gemeten:

• Met een lekdetector. Hiermee worden leidingen van bijvoorbeeld waterstof tankstations gecontroleerd op mogelijke lekkages
• Met een gasdetector. Deze is bedoeld voor de persoonlijke veiligheid en wordt op de man gedragen
• Met vaste detectie. Deze stationaire detectoren meten continue het risico op een mogelijke explosie. 

Veel van onze klanten maken overigens gebruik van een combinatie van bovenstaande meetmethodes.

Voor wat betreft vaste detectie dient de detectie hoog te worden opgehangen aangezien Waterstof lichter is dan licht. Daarnaast geldt als stelregel dat er eens per 40m3 of eens per 10 meter muur een detector geplaatst moet worden. Let op dat dit slechts een stelregel is waar geen rechten aan ontleend kunnen worden. Een veiligheidskundige kan u van advies voorzien omtrent de RI&E voor uw specifieke situatie.

[products ids=”6570, 6504, 6513, 6554″]